Het is weer die tijd van het jaar voor het Woord van het Jaar. Zowel in Vlaanderen als in Nederland eindigt 'klimaatklever' op de eerste plaats. Knap toch hoe actievoerders die zich ergens aan vastlijmen uit protest tegen het klimaatbeleid, het met dit nieuwe woord in Van Dale schoppen tot winnaar van 2022. Moge dit bijdragen aan de hoogdringendheid van de klimaatverandering!

De studente stapte gezwind het examenlokaal binnen en toverde met flair bij de eerste examenvraag een meetlint van 'den Ikea' uit haar diepe broekzakken. De vraag luidde: "Wat is voor jou een passende beeldspraak voor Mindfulness?"

Nu 2021 zich stilaan sluit, blik ik terug op tien jaar als Trainer in Mindfulness. Hiervoor dook ik in het archief van mijn geheugen.

Op een zaterdag, in een niet zo fleurige periode in mijn leven, besliste ik om kaarsen te maken. Wanneer je probeert te begrijpen wat moeilijk te begrijpen valt, is het nuttig om te schakelen van denken naar doen. Uit het hoofd, in het lijf. Met volledige focus. Zalig! Als dat lukt.

Herken je dat gevoel? Je wandelt ergens in de natuur en een steen trekt jouw aandacht. Het is misschien niet de mooiste steen. Of niet de meest opvallende. En toch is net die ene steen als het ware een magneet die jouw stalen blik vangt. Misschien omwille van de perfecte oneffenheden erin, ruw gepolijst door de natuur. Of door de kleur of vorm die in symboliek die grote onbewuste massa in jou beroert. Rationeel kan je deze vragen niet beantwoorden. Gevoelsmatig wordt het vanaf dat moment jouw steen. De steen raakt jouw Zijn.

Tijdens de herfst laat de natuur los om voeding te geven aan nieuw leven. Dit proces van loslaten - waarna het natuurschoon in rust gaat opdat er zich iets nieuws kan ontwikkelen - is niet alleen een constante in de seizoenswisseling. Ook in het leven an sich nodigt de veranderlijkheid van gebeurtenissen, ontmoetingen, werk, leeftijd, ... ons uit tot die immer weerkerende levensqueeste van loslaten, stil staan om daarna nieuw te beginnen.

Vandaag is het Pasen, de dag waarop christenen de verrijzenis van Jezus vieren. En dit op de eerste zondag na de eerste volle maan in de lente. In het Oude Testament is er sprake van Pesach, wat zoveel betekent als voorbijgaan. In meer moderne tijden zingt Raymond van het Groenewoud: 'Als je sterft word je herboren, ik zal zo blij zijn aan de meet.'

Als verjaardagscadeau schonk ik mezelf dit jaar een driedaags congres in Brussel met o.a. de Dalai Lama. Ja, de lat hoog leggen is mij niet vreemd :-). Het congres - georganiseerd door Mind & Life Europe - had als centraal thema 'Power & Care'. Over dit thema werd drie dagen lang gedebatteerd met tal van wetenschappers, religieuzen, Nobelprijswinnaars, ... en dit onder het toeziend maar vooral glimlachend oog van 'His Holiness'. Het werd, ondanks de angst, negativiteit en onzekerheid die op dit moment vooral lijken te zegevieren op onze planeet, boven alles een hoopvolle en - wat mij betreft - niet vrijblijvende driedaagse.

In mijn mindfulnesstrainingen valt regelmatig het woord keuzevrijheid. Het is immers een van de vruchten van inzichtsmeditatie die mindfulness is: hoe meer bewust we ieder moment beleven, des te meer bewust we leren kiezen hoe we met dat moment omgaan. Die grotere rijkdom aan keuzemogelijkheden genereert vrijheid, in die zin dat we in onbewuste modus vaak gevangene zijn van onze - veelal energievretende - conditioneringen en automatische impulsen. Toen ik deze zomer het vernietigingskamp Auschwitz II - Birkenau bezocht, werd me de spiegel voorgehouden dat het mensen in bepaalde omstandigheden toch onwaarschijnlijk moeilijk wordt gemaakt om zélf te kiezen hoe ze omgaan met wat er op hun pad komt.

Mensen vragen mij wel eens : zal ik veranderen door mindfulness? Soms twijfel ik om hierop te antwoorden en ben ik de wijze raad van de Boeddha indachtig : "Onthoud altijd wat ik je niet heb uitgelegd en waarom ik heb geweigerd je dat uit te leggen." Vaak is het beste antwoord geen antwoord... . Het gebeurt ook dat dergelijke vragen bij mezelf nieuwsgierig een innerlijk debat losweken.