Grootse dingen in alle nietigheid
De laatste jaren heb ik zo’n 30000 km per jaar op de kilometerteller van mijn auto staan. Veel onderweg om mensen de weg te tonen naar mindfulness. Veel stilstaan, bij de files, bij mezelf. Veel radio, maar ook veel bewust gekozen stiltes of eigen muziek. Behalve tijdens het Middagjournaal van Nieuwe Feiten tussen 12u en 13u op Radio 1. Een paar minuten wordt Journaal gebracht zoals ik het graag hoor: fijnzinnig, kritisch, humoristisch, taalgevoelig. Keer op keer een verademing op mijn tocht. Zo ook tijdens het Middagjournaal van 7 mei, gebracht door Hetty Helsmoortel - kankeronderzoeker en wetenschapscommunicator.
“Ik heb lang gedacht dat ik abnormaal was. Tot ik onlangs op een interview met Barbara Sarafian in De Morgen botste. En nu weet ik tenminste dat ik niet de enige ben. Het is namelijk zo dat ik heel vaak dieper geraakt wordt door een deel dan door het geheel. Zo durf ik wel eens diezelfde scène van een film of serie talloze keren opnieuw bekijken. Dikwijls omdat dat ene fragment zo waanzinnig veel emoties tegelijk bespeelt dat ik keer op keer naar adem moet happen. En ook met muziek of literatuur heb ik het. Dat een zin zo mooi en zo perfect is zonder dat het hele verhaal of de hele melodie me omverblazen. En blijkbaar heeft Barbara Sarafian dat ook met schilderkunst. Juist dat ene hoekje van een schilderij kan haar treffen. Ook als wetenschapper kan ik mij met het allerkleinste bezig houden. Letterlijk. Want de studie van kankercellen op moleculair niveau is behoorlijk nieuw. Maar ook figuurlijk. Zo heb ik mij tijdens mijn doctoraat bijna vier jaar lang beziggehouden met de vraag of twee genen nu wel of niet met elkaar interageren. En ik weet het nog altijd niet. Behoorlijk futiel als je bedenkt dat elke lichaamscel uit meer dan 30000 genen bestaat en dat de puzzelstukjes die ik tot nu toe aan het kankervraagstuk heb toegevoegd bijna verwaarloosbaar klein zijn. En hoewel ik me soms zorgen maak dat te weinig onderzoekers het grotere geheel zien, kunnen we niet zonder die minuscule deeltjes. Want daaruit is al de rest opgebouwd. Niet dat we ons eindeloos moeten verliezen in details. Maar het is best oké om voortgestuwd te worden door fragmentarische momenten zonder dat we altijd het grote geheel begrijpen of weten wat het ons allemaal zal opleveren. Een zin, een knipoog, een gen, een blik achterom. Meer is er soms niet nodig om ons wakker te houden en grootse dingen te doen in alle nietigheid.”
Moge jij je in deze zomertijd laten raken door minuscule, fragmentarische, nietige puzzelmomentjes van niet te verwaarlozen grootsheid.